Transport sanitarny to zorganizowany przez podmiot leczniczy przewóz pacjenta do/ z placówki medycznej z zapewnieniem opieki personelu medycznego. Nie jest to interwencja pogotowia ratunkowego (ZRM wyjeżdża wyłącznie w stanach nagłego zagrożenia życia lub zdrowia).
Kiedy przysługuje transport bezpłatny?
Bezpłatny transport przysługuje, gdy lekarz (udzielający świadczeń w ramach NFZ) wystawi zlecenie w sytuacjach, gdy pacjent wymaga:
- natychmiastowego leczenia w placówce medycznej (np. podczas wizyty domowej lekarz kieruje do szpitala – przewóz do najbliższego właściwego oddziału),
- kontynuacji leczenia między placówkami (np. ze szpitala A do szpitala B na badania/terapię),
- dojazdu do najbliższego świadczeniodawcy i powrotu, jeśli pacjent ma dysfunkcję narządu ruchu uniemożliwiającą korzystanie z transportu publicznego.
Kiedy transport jest częściowo odpłatny (40% pokrywa NFZ)?
Gdy pacjent może się poruszać bez stałej pomocy innej osoby, ale dojazd komunikacją publiczną wymaga wsparcia lub pojazdu dostosowanego, i pacjent cierpi na schorowanie wskazane w przepisach (m.in. choroby krwi, nowotwory, choroby psychiczne, układu nerwowego, oddechowego, trawiennego, krążenia, urazy, zatrucia).
Wówczas pacjent pokrywa 60% kosztów.
Kiedy transport jest pełnopłatny?
We wszystkich pozostałych przypadkach – gdy nie zachodzą przesłanki do bezpłatnego lub częściowo refundowanego przewozu.
Kto zleca i organizuje transport?
- Zlecenie wystawia lekarz/lekarz dentysta udzielający świadczeń w ramach NFZ (POZ, AOS, szpital).
- Organizacja przewozu należy do podmiotu, pod którego opieką aktualnie jest pacjent:
- POZ – m.in. przewóz z domu na leczenie stacjonarne/dzienne, na pierwszą wizytę w poradni specjalistycznej lub na leczenie stomatologiczne i z powrotem, na zabiegi związane z leczeniem, do zakładu opieki długoterminowej.
- Poradnia specjalistyczna (AOS) – zapewnia transport, gdy są wskazania i wymagana jest kontynuacja wizyt.
- Szpital – organizuje przewóz między placówkami oraz przy wypisie do domu, jeżeli z powodu dysfunkcji narządu ruchu pacjent nie może wrócić samodzielnie.
„Transport daleki” (powyżej 120 km „tam i z powrotem”)
- W POZ – możliwy po merytorycznej konsultacji lekarza POZ, decyzję podejmuje NFZ.
- Po leczeniu w szpitalu za granicą – jeśli stan jest stabilny, ale nie pozwala na samodzielny powrót: organizowany jest przewóz od granicy Polski do miejsca zamieszkania lub do najbliższej odpowiedniej placówki w kraju (gdy potrzebne jest dalsze leczenie).
Jak skorzystać – krok po kroku
- Porozmawiaj z lekarzem prowadzącym (POZ/AOS/szpital) o potrzebie transportu.
- Uzyskaj zlecenie na transport sanitarny (decyduje lekarz).
- Ustal termin i szczegóły z placówką, która Cię leczy – to ona organizuje przewóz zgodnie z przepisami i rodzajem uprawnienia (bezpłatny / 40% / pełnopłatny).
- W razie wątpliwości zadzwoń na Telefoniczną Informację Pacjenta NFZ: 800 190 590.
Najczęstsze pytania
- Czy szpital zapewni powrót do domu po wypisie? Tak – jeśli z powodu dysfunkcji narządu ruchu nie możesz skorzystać z transportu publicznego; decyduje lekarz.
- Czy opiekun może jechać z pacjentem? Tak, gdy uzasadnia to stan pacjenta lub przepisy – ustala to organizująca przewóz placówka.
- Czy potrzebuję skierowania? Potrzebne jest zlecenie transportu od lekarza udzielającego świadczeń w ramach NFZ.
- Co przygotować na transport? Dokument tożsamości, numer PESEL, dokumentację medyczną, listę leków, rzeczy osobiste zalecone przez lekarza.
Ważne
Transport sanitarny nie zastępuje wezwania pogotowia ratunkowego. W nagłych stanach zagrażających życiu lub zdrowiu – dzwoń 112/999.
Zasady wynikają z przepisów o świadczeniach finansowanych ze środków publicznych oraz z rozporządzeń Ministra Zdrowia (POZ/AOS/szpital). W praktyce decyzję o kwalifikacji do transportu podejmuje lekarz na podstawie stanu zdrowia pacjenta.
